SAAS چیست و قبل از راه اندازی یک استارت آپ مبتنی بر SAAS چه نکاتی را باید بدانید؟
در سال های اخیر کسب و کارها روز به روز بیشتر به ابزارها، خدمات و زیر ساخت های اینترنتی نیاز دارند . بسیاری از کسب و کار ها ترجیح میدهند با استفاده از خدمات SAAS (خریداری یا اجاره خدمات SAAS) هزینه های خود را کاهش دهند و در زمان صرفه جویی کنند. از طرف دیگر تعدادی نیز به طراحی خدمات مبتنی بر SAAS روی می آورند . اما SAAS به چه معنی است و مزایای بکارگیری آن چیست؟ SAAS چیست؟ SAAS مخفف کلمه Software as a Service و به معنای نرم افزار به عنوان خدمت است. اگر ما در گذشته نیاز به خرید نرم افزارهای محلی و استفاده از آن به صورت محلی بودیم، امروزه تعداد زیادی نرم افزار می‌توانند همگی از طریق یک رابط وب کار کنند و معمولا هزینه بسیار کمتری برای کسب و کار ها در پی خواهند داشت. SAAS را می‌توان به عنوان یک فرایند خدمات نرم افزاری، برنامه ها و زیرساخت های خارج از منبع دانست. به عنوان مثال به جای اینکه وقت و هزینه خود را برای ایجاد یک صفحه هدف صرف کنیم و با طراحان و برنامه نویسان در ارتباط باشیم و از آن‌ها برای انجام این کار کمک بگیریم، می‌توانیم یک SAAS اجاره کنیم. این سیستم به صورت آنلاین صفحات هدف ما را برایمان ایجاد می‌کند. با پرداخت هزینه نسبتا اندک به صورت ماهانه، می‌توانید صفحات هدف خود را به سرعت و خیلی راحت تر از روش های گذشته بسازید. مثال های دیگری از SAAS نیز وجود دارند که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم مانند: ابزاهای آزمون گوگل، سیستم CRM، رایانش ابری، نقشه ها و تجزیه تحلیل ها، وب سایت چت مجازی و بسیاری نمونه های دیگر. نام چند شرکت بزرگ SAAS که امروزه در این زمینه در تمام دنیا در حال فعالیت هستند عبارت است از: Salesforce, Linkedin, Workday, DropBox, New Relic, Zandesk و بسیاری شرکت های بزرگ دیگر. بسیاری از استارت آپ ها که به تازگی کسب و کار خود را شروع کرده اند، قصد دارند کسب و کارشان را مبتنی بر SAAS بسازند. اما قبل از آن باید در مورد آن نکاتی را بیاموزند. چه مفاهیمی از SAAS را در زمان راه اندازی یک استارت آپ باید بدانیم؟ MRR: مخفف Monthly Recurring Revenue به معنای درآمد مکرر ماهانه است و هر ماه رشد چرخه کسب و کار ماهانه را نشان می‌دهد. ARR: مخفف Annual Recurring Revenue و به معنای درآمد دوره ای سالیانه می‌باشد که تفاوت آن با MRR این است که MRR درآمد دوره ای و ماهانه را نشان می‌داد و ARR درآمد سالانه. APRU: مخفف Average Revenue Per User که نشان دهنده درآمد متوسط است. درواقع اگر ARPU پایین باشد نشان دهنده این است که با مشتریان کوچک کار شده است نه با شرکت ها.هدف هر شرکت بالا بردن ARPU تا جایی که امکان دارد و بدون از دست دادن مشتریان است. چرخه مشتری: میزان از دست دادن مشتری است. درواقع به محاسبه تعداد مشتریانی که از دست داده شده در برار تعداد مشتریان فعال در ماه گذشته می‌پردازد که با ضریب 100 محاسبه می‌شود و درواقع شرکت ها مایل هستند که تا آنجا که ممکن است این رقم را کاهش دهند. چرخه درآمد: میزان از دست دادن سود است. درواقع کاهش MRR به دلیل کنسل کردن یا لغو خرید مشتریان که با ضریب 100 محاسبه می‌شود. LTV: مخفف کلمه Lifetime Value و به معنای ارزش طول عمر است. درواقع مفهوم آن این است که یک مشتری به طور میانگین چقدر برای شما سوددهی داشته است. محاسبه آن اینگونه است که APRU تقسیم بر چرخه مشتری می‌گردد. CAC: مخفف کلمه Customer Acquisition Cost و به معنای هزینه خرید مشتری است. به عبارت دیگر به این معنا است که برای دریافت یک مشتری چقدر هزینه می‌شود. این هزینه ها می‌تواند شامل هزینه های استخدام کارمندان فروش، هزینه های بازاریابی، تمام انواع تبلیغات و غیره باشد.
مدل Saas یا Software as a Service چیست؟
ارائه نرم افزار مدل های مختلفی دارد مدل SaaS یک شیوه ارائه نرم افزار است که دسترسی کاربران به نرم افزار را ساده می کند. در گذشته همه نرم افزار ها باید در سیستم کامپیوتری که می خواستیم از آن استفاده کنیم ذخیره می شدند تا قابل استفاده باشند، مدل SaaSکه مختصر شده عبارت Software as a Service است میزبانی نرم افزارها از طریق یک سرور از راه دور راامکان پذیر می کند. مدل SaaS نرم افزار و کلیه اطلاعات مربوط به آن را بر روی ابر (Cloud) ذخیره می کند.
کاربرد های مدل SaaS
کاربران نهایی استفاده های مختلفی از مدلSaaS می کنند، زمانیکه در موتور جستجوی گوگل عبارتی را به اصطلاح گوگل می کنید، شما هیچ دغدغه ای در باب نصب نرم افزار جستجو روی سیستم خود ندارید چراکه در آن لحظه در حال استفاده از مدلSaaS هستید. ایمیل های مختلف که برپایه وب خدمت رسانی می کنند هم از مدلSaaS استفاده می کنند، شما برای استفاده از ایمیل شخصی خود نیاز به نصب نرم افزار خاصی روی سیستمتان ندارید.
مزایای مدل SaaS
هنگام استفاده از مدل SaaS لازم نیست شما نرم افزاهای مختلف را روی سیستم خود نصب کنید در صورتیکه پایانه کاربری شما سیستم عامل و مرورگر وب داشته باشد برای استفاده از نرم افزارهای مختلف مبتنی بر مدلSaaS کفایت می کند. هزینه دریافت پشتیبانی و خرید و نصب مجدد نرم افزار در صورت خرابی هم به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. با کمک مدلSaaS استفاده بهینه ای از زمان خواهید داشت و همچنین دسترسی همیشگی نرم افزار در هر زمان و مکانی که بخواهید به شما این امکان را می دهد که راحت تر کارهای خود را به پیش ببرید. در نهایت یکی دیگر از مزایای این مدل آن است که نیازی به منابع ذخیره سازی حجیم نخواهید داشت و نیاز به سخت افزارهای خاص هم مرتفع می شود.
مدل SaaS و مصونیت از دزدی
استفاده از این مدل امکان سرقت نرم افزارها و نرم افزارهای لایسنس نشده را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد به این ترتیب سرمایه اولیه و تلاش های شما به بهترین شکل ممکن محافظت خواهد شد.
انواع مدل SaaS
مدل SaaS دو نوع مرسوم دارد که استفاده از آن رواج بسیاری دارد:
خدمات مشتری محور
در این مدل خدمات مشتری محور جهت بهره برداری اقشار مختلف مردم ارائه می شود. دراین شیوه ارائه خدمات معمولا در قبال دریافت حق اشتراک اجازه دسترسی و استفاده از نرم افزار به کاربران داده خواهد شد. درصورتیکه از مدل SaaS برای تبلیغات استفاده کنیم، حق اشتراکی از مخاطب دریافت نخواهد شد.
خدمات کسب و کار محور
در این شیوه به شرکت ها و سازمان های مختلف نرم افزار ارائه می شود. سیستم‌های حسابداری (Accounting) سیستم مدیریت ارتباط با مشتریان (CRM) یا customer relationship management مدیریت منابع انسانی (HRM)و… بخشی از نرم افزارهای مرسوم مبتنی بر مدل SaaS هستند. بسیاری از شرکت های معتبر و شناخته شده جهانی خدمات خود را بر مبنای مدلSaaS ارائه می کنند.
مدل SaaS برای کدام کسب و کارها جذاب است؟
تمام شرکت هایی که هزینه حفظ و نگهداری سرورهای حجیم و پر هزینه مستقر در ساختمان خود را می پردازند می توانند به فکر مدلSaaS باشند. شما به راحتی قادر خواهید بود تمام سرویس های ایمیل شرکت، وب سایت و نرم افزارهای پرکاربرد که خارج از شرکت هم مورد نیاز کارکنان است را به راحت ترین شکل ممکن به سیستم ابری منتقل کنید. چندین پلتفرم مختلف که از مدل SaaS استفاده می کنند برای ارائه خدماتی از این دست وجود دارند که با تحقیق و بررسی می توانید مدل های محبوب و مورد نیاز خود را شناسایی کنید. گوگل، ماکروسافت و وب آمازون خدمات بسیار مناسبی در این عرصه ارائه می کنند که بسته به کاربرد و نیاز شما می توانید یکی از آن ها را جهت بهره برداری شرکت خود انتخاب کنید. هزینه های پایین و کاربری بسیار گسترده مدل SaaS به عنوان موج آینده صنعت نرم افزار مورد توجه اغلب شرکت های بزرگ حوزهIT باشد. داده های مربوط به SaaS اغلب بر روی یک سرور مرکزی ذخیره می شوند که شما می توانید به راحتی از آن ها استفاده کنید. در نرم افزارهای ارائه شده توسط مدل SaaS تامین امنیت، عملکرد، تعمیر و نگهداری سخت افزار و دسترسی بر عهده شرکت فروشنده است از این رو می توان به خدمات پشتیبانی سریع و مناسبی دسترسی داشت. در این مدل شما نرم افزار را به صورت یک سرویس خریداری می کنید که قطعا از سایر شیوه های خرید نرم افزار می توان به آن اعتماد کرد.
دلیل تمایل شرکت ها به مدل SaaS
مهمترین دلیل علاقه شرکت ها به استفاده از خدمات این مدل سرعت و سادگی مدل SaaS در مقایسه با شیوه های سنتی ارائه نرم افزار است.همین ویژگی های بارز سبب شده کسب و کارها به سرعت از شیوه های سنتی به سمت این شیوه از ارائه نرم افزار متمایل شوند. در مدلSaaS دسترسی شما به نرم افزار جهانی بوده و از این رو به راحتی قادر خواهید بود مرزهای جغرافیایی را پشت سر بگذارید. در مدلSaaS تمامی کاربران به یک نسخه واحد دسترسی خواهند داشت که مشکلات انتقال داده و هماهنگی کارها را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد به این ترتیب همکاری و هماهنگی در تمامی دپارتمان ها و نمایندگی ها ساده تر خواهد شد. در مدلSaaS جهت به روز رسانی نرم افزار نیازی نیست تک تک سیستم ها به روز رسانی شوند با یک به روز رسانی همه سیستم ها به جدید ترین نسخه دسترسی خواهند داشت به این ترتیب در وقت و هزینه صرفه جویی خواهد شد.